کاربرد ولوم های جوشکاری آرگون
از روز روشن تر است . کسانی که برای اولین بار با اینورتر تیگ پالس یا همان دستگاه جوش آرگون رو به رو میشوند ، برق از سرشان پریده و حیران میشوند که این چیست و آن کدام است ؟ حق هم دارند . بیشتر به کابین هواپیما میماند تا دستگاه جوش !!!
عده ای دیگر هم همه را روی مقدار وسط تنظیم میکنند چرا که از قدیم گفته اند : خیر العمل اوسطها .
ما در این مقاله قصد داریم تک تک ولوم ها و آپشن های این دستگاه رو به صورت کامل ، هم به صورت ویدیویی و هم به صورت متنی براتون تشریج کنیم پس با ما همراه باشید .
برای توضیح دقیق و واضح هر کدام از ولوم ها ، نیاز داریم همه را شماره گذاری کرده و در ادامه با همان شماره ها در قالب بند هایی به تشریح وظیفه ، کاربرد و مقدار توصیه شده بپردازیم .
1 - کلید انتخاب حالت ac/dc
میتوان گفت اصلی ترین و ساده ترین متغیر دستگاه همین کلید ac/dc ست . چنانچه قصد جوشکاری آلیاژ های آلومینیوم یا منیزیم را دارید ، از حالت AC و چنانچه قصد جوشکاری آلیاژهای فولاد یا استیل ( فولاد ضد زنگ ) را دارید ، حالت DC را فعال نمایید .
2 - کلید انتخاب حالت فعالیت پالس دار یا بدون پالس
خط صاف پایین این کلید ، حالت بدون پالس و خطوط موج دار بالای کلید ، حالت پالس دار را نشان میدهد . لازم به ذکر است که سیستم پالس بر خلاف تصور برخی افراد کم تجربه ، باعث کاهش نفوذ شده و کاربرد اصلی آن کاهش شدید حرارت ورودی به قطعه کار های نازک میباشد . به صورت تجربی ، ورق هایی با ضخامت های کمتر از 1 میلیمتر ، نیاز به اعمال پالس در جریان دارند .
البته این عدد ، عدد قطعی نبوده و به سایر عوامل نظیر قلق دست جوشکار ، تنظیمات مد نظر او و ضریب هدایت حرارتی آلیاژ بستگی دارد . ممکن ست جوشکاری ورقی زیر 1 میلیمتر از آلومینیوم را بدون پالس جوشکاری کند بدون اینکه ورق سوراخ شود اما از طرفی جوشکار دیگری حتی برای ورق 1.5 میلیمتر نیز سیستم پالس را فعال کند .
و یا حتی ممکن است جوشکاری برای ورق های زیر 1 میلیمتر آلومینیوم بدون سیستم پالس کار کند در حالی که همان ضخامت استیل را نتواند بدون پالس به صورت صحیح اتصال دهد .
نتیجه اینکه عدد 1 میلیمتر گفته شده در بالا ، فقط به منظور داشتن یک حدود حسی بیان شد .
3 - کلید انتخاب حالت TIG/MMA
به منظور جوشکاری با فرایند تیگ یا اصطلاحا آرگون ، کلید را روی حالت TIG قرار دهید و به منظوری جوشکاری الکترود دستی کلید باید در حالت MMA قرار گبرد .
4 - کلید انتخاب حالت2T/4T
2T به معنای دو زمانه بودن و 4T به معنای چهار زمانه بودن .
با قرار دادن تورچ در حالت 2T ، با فشار دادن شاسی تورچ ، جوشکاری شروع شده و با رها کردن آن جوشکاری پایان میپذیرد .
اما در حالت چهار زمانه ، با یکبار فشار دادن و رها کردن شاسی تورچ جوشکاری شروع شده و با فشار دادن و رها کردن مجدد ، جوشکاری خاتمه می یابد .
انتخاب هر کدام از این دو حالت ، به سلیقه و روال کار خود جوشکار بستگی دارد اما معمولا در جوش هایی با حجم یا طول کم حالت دو زمانه مناسبتر است و بالعکس .
5 - ولوم تنظیم مقدار پیش گاز
باعث بهبود کیفیت حوضچه جوش در ابندای جوشکاری خواهد شد . بهتر است بین 0.5 تا 1 ثانیه تنظیم شود .
6 - ولوم تنظیم جریان peak current
این ولوم ولم اصلی تنظیم جریان جوشکاری آرگون و الکترود دستی بوده و همچنین تنظیم آمپر بالا در حالت پالسینگ ، توسط این ولوم صورت میگیرد .
7 - ولوم تنظیم جریان basic current
این ولوم فقط در صورت فعال بودن سیستم پالس فعال بوده و تنها در نقش آمپر پایین در هنگام پالس زدن عمل مینماید .
نکته : در برخی از دستگاه ها که توسط پدال پایی نیز میتوان جریان را تنظیم کرد ، حد پایین آمپر ، یعنی در حالتی که پا روی پدال به صورت حداقل فشار می آورد توسط این ولوم و حد بالای آمپر یعنی حداکثر فشار پا روی پدال توسط ولوم peak current تنظیم میشود .
8 - ولوم تنظیم مقدار شیب پایانی down slope
مقدار زمانی که شدت جریان از حالت حداکثر به مقدار صفر برسد را توسط down slope تنظیم میکنند . زمان پیشنهادی برای این منظور ، 3 تا 5 ثانبه میباشد .
این ولوم به منظور جلوگیری از به وجود آمدن عیب حفره انتهایی ( pin hole ) بر روی دستگاه های نصب میشود . کاهش تدریجی جریان از بروز این عیب جلوگیری مینماید .
به یاد داشته باشید که بعد از اتمام جوشکاری ، دست خود را سریعا عقب نکشید چرا که عملا این آپشن بی اثر خواهد شد .
9 - ولوم تنظیم مقدار پس گاز post flow یا gas after flow
مدت زمان خروج گاز پس از جوشکاری را با این ولوم میتوان تنظیم کرد . این آپشن از به وجود آمدن عیب تخلخل در انتهای جوش جلوگیری مینماید . مقدار تنظیم پیشنهادی به این منظور بین 3 تا 5 ثانیه میباشد .
10 - ولوم تنظیم پهنای قطبیت مثبت تورج در جریان ac
میدانید که قطبیت متناوب به معنای تعویض دائم قطبیت جوشکاری است به طوری که در حالت عادی در هر ثانیه 60 بار قطبیت تغییر میکند . به عبارت بهتر دائما مثبت و منفی جای خود را به یکدیگر میدهند .
با این ولوم تعیین میکنید که چند درصد از زمان جوشکاری ، تورچ در وضعیت مثبت و چند درصد تورچ در وضعیت منفی به سر ببرد .
لازم به ذکر است هر چه ولوم به سمت چپ یعنی پاد ساعتگرد بچرخد ، درصد زمان سیکل منفی بیشترذ خواهد بود . و هر چه درصد زمان منفی بیشتر شود مقدار نفوذ بیشتر شده اما از طرفی از قدرت تمیزکنندگی قوس جوشکاری در از بین بردن لایه محافظ آلومینیوم کاسته خواهد شد . در نتیجه اگر مشاهده کردید که اصلا آلومینیوم جوش نمیخورد و اصلا هیچ تماسلی به ذوب نشان نمیدهد ، در صورت سالم بودن دستگاه ،شک اول را به میزان تنظیم این ولوم ببرید .
میزان تنظیم صحیح پیشنهادی برای این آپشن حد وسط یعنی 50 /50 بوده و یا کمی چرخیده به سمت چپ باشد .
نکته : این ولوم فقط در حالت ac فعال میباشد . در جوشکاری آلیاژهای فولادی و فولادی زنگ نزن هیچ کاربردی ندارد چرا که جوشکاری این آلیاژ ها با قطبیت dc انجام میشود .
11 - درصد زمان آمپر بالا در جوشکاری با حالت پالس pulse duty
میدانید که پالس به معنای ضربان میباشد .
در اینجا جا به جا شدن بین دو آمپر زیاد و کم به صورت مداوم به منظور کاهش حرارت ورودی به قطعه کار را پالس زدن مینامند .
از جمله دلایل اصلی کاهش حرارت ورودی ، قابل اجرا بودن جوشکاری ورق های فوق نازک و یا کاهش احتمال تشکیل برخی کاربید ها در طول جوشکاری برخی آلیاژها میباشد .
اگر فرض کنیم جوشکاری ورق های نازک با آمپر های معمولی امکان پذیر نباشد ، بد نیست با استراحت دادن به ورق ، این امکان را به ورق بدهیم تا فرصت خنک شدن داشته باشد . یعنی دقیقا کاری که سیستم پالس برای ما انجام میدهد .
اما اینکه به چه میزان به ورق فرصت خنک شدن میدهیم به این ولوم بستگی دارد . هر چه مقدار تنظیم شده توسط این ولوم کمتر باشد ، ورق فرصت بیشتری برای خنک شدن خواهد داشت و احتمال سوراخ شدن در اثر گرمای زیاد کاهش می یاید . به یاد داشته باشید کاهش بیش از حد میزان این ولوم باعث اتصال ناصحیح فلز پایه خواهد شد .
میزان پیشنهادی دقیقی برای این ولوم به صورت مستقیم نمیتوان گفت چرا که به قلق دست جوشکار بسیار وابسته است . به عنوان پیشنهاد اول فقط میتوانم بگویم بین 20 تا 50 درصد میتواند بهترین انتخاب باشد .
حال در این بازه اینکه مقدار بهینه دقیقا چیست برای هر جوشکاری متفاوت اسیت . به ضخامت بستگی دارد و حتی به ضریب انتقال حرارت فلز پایه بسیار وابسته است . ممکن است یک جوشکار برای ورق آلومینومی با ضخامت 1 میلیمتر ، میزان 50/50 برای این آپشن انتخاب کند در حالی که برای همین ضخامت آلیاژ های استیلی ، میزان 50 درصد بسیار بالا باشد .
برای فهم بهتر به تصویر زیر دقت نمایید .
تفاوت مقدار pulse duty در 50 درصد و در 80 درصد به وضوح قابل مشاهده است . بدیهی است هر چه pulse duty کمتر ، گرمای ورودی کمتر .
12 - ولوم تنظیم فرکانس پالس
تعداد دفعات پالس در هر ثانیه .
مقدار پیشنهادی دقیق نمیتوان برایش در نظر گرفت اما از 50 به بالا میتوان گفت اثر گذاری خود را ممکن است از دست بدهد . البته به روال کار جوشکار نیز وابستگی زیادی دارد .
مقدار پیشنهادی بین 5 تا 20 هرتز .
طبیعتا این ولوم نیز تنها در شرایط فعال بودن حالت پالس فعال میباشد . به تصویر زیر دقت کنید .
13 - ولوم آرک فورس
تنها در حالت جوشکاری الکترود دستی فعال بوده و به منظور جلوگیری از چسبیدن الکترود به کار میرود .
مقدار پیشنهادی : بین 30 تا 50
جهت کسب اطلاعات بیشتر در این باره ، مقاله کاربرد ولوم آرک فورس را مطالعه نمایید .
- پنل دستگاه digi tig 402 ac/dc
به غیر از چند مورد تفاوت ، بقیه موارد شبیه دستگاه قبلیست . ابتدا به تصویر زیر دقت کافی داشته باشید .
اولین تفاوت چشمگیر در این مرحله ، وجود تنها یک ولوم بر روی دستگاه میباشد .
در دستگاه قبلی ، هر پارامتر ولوم مخصوص به خود را داشت که این بار در این دستگاه هر پارامتر را باید به طور جداگانه امنتخاب کنیم و توسط ولوم ، مقدار دلخواه خود را تنظیم کنیم .
به عنوان مثال به منظور تنظیم مقدار پس گاز ، باید چند بار دکمه شماره 15 ( دکمه set ) فشار داده شود تا چراغ آخر روشن شود و با ولوم اصلی ( شماره 4 ) مقدار دلخواه را تنظیم کنیم .
پارامتر های شماره گذاری شده در تصویر بالا قبلا توضیح داده شده اند اما بر خود لازم میدانیم نام هر یک را بیان کنیم .
- پیش گاز
- آمپر اولیه
- شیب اولیه
- آمپر اصلی در جوشکاری آرگون DC و AC و جوشکاری الکترود دستی
- شیب نهایی
- آمپر نهایی
- مقدار پس گاز
تفاوت ها
- لازم ترین نکته ای که باید در مورد آن بحث کنیم کلید شماره 2 در تصویر پنل دستگاه میباشد .
این دکمه میتواند 4 حالت مختلف را تنظیم کند .
- حالت اول : جوشکاری با جریان ac : چنانچه قصد جوشکاری آلیاژ های آلومینیومی یا منیزیم را دارید ، چراغ حالت اول باید روشن باشد .
- حالت دوم : DC با شروع HF : مناسب جوشکاری آلیاژ های فولادی و استیلی به صورت دستی ( غیر رباتیک )
- حالت دوم : DC با شروع lift arc : مناسب جوشکاری آلیاژ های فولادی و استیلی به صورت ydv غیر دستی ( رباتیک )
- جوشکاری الکترود دستی : چنانچه این حالت انتخاب شود پیشنهاد میشود جای انبر اتصال و انبر جوش بر روی دستگاه عوض شود . به بیان دقیق تر ، انبر اتصال به کانکتور منفی و انبر جوش به کانکتور مثبت وصل شود .
نکته : جهت اطلاع از حالت دوم و سوم کلید شماره 2 پنل دستگاه ، مقاله تفاوت اینورتر های جوشکاری ارگون دیجیتال و آنالوگ را مطالعه نمایید .
چنانچه قصد ما جوشکاری استیل باشد و بخواهیم قوس را با hf شروع کنیم ، دکمه شماره 2 را فشار میدهیم تا چراغ دوم روشن شود . اما به عنوان مثال برای جوشکاری آلومینیوم ، باید چراغ اول روشن باشد .
- کلید شماره 1 در حقیقت همان حالت دو زمانه و چهار زمانه را در دستگاه مشخص میکند. حالت اول بیانگر دو زمانه بودن و حالت دوم نشان دهنده وضعیت چهار زمانه میباشد .
- کلید شماره 16 : دو پارامتر را نشان میدهد
- فرکانس AC
- ناحیه تمیزکاری
با انتخاب هر کدام از این دو پارامتر توسط کلید 16 ، میتوان مقدار دلخواه را توسط تک ولوم دستگاه تنظیم کرد .
فرکانس های AC بالا ( بیشتر از 120 ) ، بیشتر مناسب ورق های نازک میباشد در بقیه حالات یعنی ورف های غیر نازک و یا تعمیر قطعات حجیم، این مقدار بر روی 60 تا 70 تنظیم شود .
مقدار تمیز کنندگی بر اساس توصیه شرکت گام الکتریک بهتر است مقدار 0 یا 10 تنظیم شود . مقدار صفر حالت 50+ 50- قوس AC و مقدار 10 ، حالت 60- 40+ را تنظیم مینماید .
نکته مهم : این کلید و پارامتر های آن تنها زمانی فعال است که کلید شماره 2 در وضعیت AC یعنی وضعیت اول تنظیم شده باشد .
علائم و چراغ های کنار کلید 15 ، به منظور تنظیم هات استارت و آرک فورس به کار میروند و تناه زمانی فعال هسند که جوشکاری الکترود دستی را از طریق کلید شماره 2 انتخاب کرده باشیم .
هات استارت باعث شروع راحت تر قوس در ابتدای جوشکاری الکترود دستی میشود .
ارک فورس از چسبیدن الکترود در حین جوشکاری تا حد مطلوبی جلوگیری به عمل می آورد .
این دو پارامتر ، در حالت جوشکاری تیگ غیر فعال میباشند .
- آیکون شماره 14
توسط کلید شماره 15 میتوان دو پارامتر را در جوشکاری الکترود دستی تنظیم نمود .
این دو پارامتر تنها در هنگام جوشکاری الکترود دستی فعال بوده و به جوشکاری تیگ هیچگونه ارتباطی ندارند .
1- آرک فورس که یکبار در این مقاله به آن اشاره شد .
2- هات استارت : در ابتدای جوشکاری الکترود دستی ، جریانی اضافه تر از جریان تنظیمی اعمال میکند تا شروع قوس را تسهیل کند .
1 نظر در “کاربرد ولوم های جوشکاری آرگون”